Monitoring spółek samorządowych

Celem monitoringu obywatelskiego, realizowanego w projekcie  Złotoryjanie, finansowanego w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich,  jest zbadanie przejrzystości działania spółek i w wyniku monitoringu zaproponowanie zmian w miejscach, gdzie z tą przejrzystością nie jest za dobrze.  

Przejrzystość oznacza dla nas tworzenie jasnych reguł (nie tylko zapisanych na papierze, ale również stosowanych na co dzień) i dostęp do informacji o działaniach gminy i spółek dla każdej zainteresowanej osoby.

Przyjrzymy się obszarom działania spółek komunalnych, w których najczęściej występują nieprawidłowości (zgodnie z informacjami zawartymi w raportach z kontroli NIK oraz w tekstach naukowych), a które jednocześnie każdy mieszkaniec bez specjalistycznej wiedzy branżowej jest w stanie zweryfikować. Obszarami, które będziemy badać są:

  • polityka gminy wobec spółek komunalnych;
  • procedury doboru członków organów spółek;
  • procedury wynagradzania członków organów i pracowników spółek;
  • przejrzystość działania spółek pod kątem dostępu do informacji finansowych.

Sprawdzimy jakie dokumenty obowiązują w gminie i spółce, ale także jak są stosowane na co dzień. Jeśli dokumentów nie ma, to co reguluje system i jak on działa. 

POLITYKA GMINY WOBEC SPÓŁEK KOMUNALNYCH

  1. Czy w gminie została określona polityka właścicielska i jakie kwestie reguluje?
  2. Czy w gminie zostały określone zasady sprawowania nadzoru właścicielskiego nad spółkami? Jakie dokumenty regulują ten obszar? Jakie kwestie zostały uregulowane?
  3. Jak zorganizowany jest nadzór właścicielski w ramach pracy Urzędu Gminy?
  4. Jak wygląda proces udzielania absolutorium członkom organów spółki przez zgromadzenie wspólników?

PROCEDURA DOBORU CZŁONKÓW ORGANÓW SPÓŁEK

  1. Czy w gminie obowiązuje procedura dotycząca wyboru przedstawicieli gminy w radach nadzorczych spółek komunalnych?
  2. Czy  w gminie przeprowadzane są konkursy na stanowisko członka rady nadzorczej spółki komunalnej?
  3. Czy członkowie rady nadzorczej spełniają wszystkie obowiązki ustawowe  i mają odpowiednie doświadczenie i wykształcenie, aby pełnić tę funkcję?
  4. Czy w spółce są zatrudnieni radni?

PROCEDURY WYNAGRADZANIA

  1. Czy w gminie lub spółce opracowano procedurę ustalenia wysokości wynagradzania, przyznawania dodatków i nagród dla członków organów spółek?
  2. Jaka jest wysokość wynagrodzenia członków zarządu i rady nadzorczej spółki? Co składa się na to wynagrodzenie?
  3. Jakie umowy mają podpisane członkowie zarządu spółki?

PRZEJRZYSTOŚĆ DZIAŁANIA SPÓŁEK

  1. Czy spółka ma stronę internetową i/lub BIP?
  2. Czy jest możliwość spotkania się z członkami zarządu spółki w celu przeprowadzenia wywiadu?
  3. Czy jest dostęp do 

  • umów z kontrahentami?
  • sprawozdań finansowych?
  • informacji o dokapitalizowaniu spółek przez gminę?
  • informacji o zadłużeniu spółek?
  • do informacji o przychodach z różnych obszarów działania spółki?