Weszła w życie ustawa o petycjach

Korzystając z prawa petycji można np. składać żądania związane ze zmianą przepisów prawa, określonym rozstrzygnięciem lub innym działaniem w zakresie zadań i kompetencji adresata petycji. Przykładowo można składać petycje o budowę placu zabaw czy np. obniżenie podatków i opłat lokalnych.

Warto jednak być świadomym tego, że sposób załatwienia petycji nie może być tematem skargi. Kolejną rzeczą, o której należy wiedzieć jest to, że petycja musi zawierać elementy, bez których nie zostanie rozpatrzona. Są nimi: oznaczenie podmiotu wnoszącego petycję, a jeżeli podmiotem wnoszącym petycję jest grupa podmiotów, w petycji należy wskazać oznaczenie każdego z tych podmiotów oraz osobę reprezentującą podmiot wnoszący petycję; wskazanie miejsca zamieszkania albo siedziby podmiotu wnoszącego petycję oraz adresu do korespondencji, a jeżeli podmiotem wnoszącym petycję jest grupa podmiotów, w petycji należy wskazać miejsce zamieszkania lub siedzibę każdego z tych podmiotów. W przypadku innych braków organ wezwie do ich uzupełnienia.

Petycje rozpatrywane są bez zbędnej zwłoki, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące. Ze szczególnych przyczyn niezależnych od adresata można ten okres wydłużyć o kolejne 3 miesiące. W pewnym przypadku, gdy wpłynie kilka petycji dotyczących tego samego przedmiotu sprawy, podmiot rozpatrujący może zarządzić łączne ich rozpatrywanie (tzw. petycja wielokrotna). W sprawach, w których były wnoszone już petycje i zostały one rozpatrzone, o ile nie pojawiają się nowe fakty lub dowody nieznane podmiotowi rozpatrującemu petycję, pozostawia się petycję bez rozpoznania.

Jeżeli realizacja petycji nie jest w sferze kompetencji adresata, rozpatruje on ją jedynie w części swoich kompetencji. W ciągu miesiąca musi ją jednak przesłać do organów, w których sferze kompetencyjnej się ona mieści. W przypadku Sejmu, Senatu i organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego mogą one wyznaczyć w statucie organ wewnętrzny właściwy w zakresie rozpoznawania petycji.

Petycję może wnosić zarówno pojedyncza osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, jak i grupa tych podmiotów. Można ją składać w swoim interesie, w interesie publicznym oraz w interesie podmiotu trzeciego - za jego zgodą. W tym ostatnim przypadku należy umieścić nazwę lub imię i nazwisko tego podmiotu wraz z adresem (zamieszkania lub siedziby) lub adresem poczty elektronicznej, a także załączyć zgodę do petycji.

Swoje żądanie można złożyć zarówno na piśmie jak i za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Petycja składana w formie pisemnej powinna być podpisana przez podmiot wnoszący petycję, a jeżeli podmiotem wnoszącym petycję nie jest osoba fizyczna lub gdy petycję wnosi grupa podmiotów – przez osobę reprezentującą podmiot wnoszący petycję. Jeżeli jest zaś składana za pomocą środków komunikacji elektronicznej może być opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu oraz powinna zawierać także adres poczty elektronicznej podmiotu wnoszącego petycję.

Warto tu nadmienić, że organ, do którego trafia petycja musi zamieścić jej skan na swojej stronie internetowej (albo urzędu go obsługującego). Na tej samej stronie będzie ponadto na bieżąco informował o statusie załatwiania sprawy, w tym sposobie i terminie, zasięganych opiniach. Także indywidualnie autor petycji zostanie poinformowany (elektronicznie lub pisemnie) o sposobie jej załatwienia wraz z uzasadnieniem. Na stronie może się także znaleźć imię i nazwisko autora petycji, lecz jedynie pod warunkiem, że w treści petycji znajdzie się na to jego jednoznaczna zgoda. 

Podmiot właściwy dla rozpatrywania petycji corocznie, w terminie do 30 czerwca, umieszcza na stronie internetowej zbiorczą informację o petycjach rozpatrzonych w roku poprzednich. Informacja zawiera w szczególności dane dotyczące liczby, przedmiotu oraz sposobu załatwienia petycji.